De test bepaalt de hoeveelheid van het enzym ALAT in bloed. ALAT is vooral in de lever aanwezig. Kleinere hoeveelheden komen voor in de nieren, het hart en in spieren. Normaal is de hoeveelheid ALAT in het bloed laag. Als levercellen beschadigd worden, lekt ALAT vanuit de lever in het bloed.

Bij de referentie-intervallen van de ALAT zien we een oplopende bovengrens bij zowel volwassen vrouwen als mannen. Dit is mogelijk het effect van onze hedendaagse levensstijl (alcohol, overgewicht).&nbsp;

Bij een chronische leverontsteking is&nbsp;ALAT&nbsp;wel verhoogd (maximaal 5x hoger dan normaal) maar niet zo sterk als bij acute hepatitis. Bij sommige, ook ernstige, leverziekten zoals afstervend leverweefsel (levercirrose), leverkanker en afsluiting van de galwegen komt het voor dat de&nbsp;ALAT-waarde toch normaal is of slechts licht verhoogd. Daarom wordt&nbsp;ALAT&nbsp;vaak gecombineerd met andere levertesten zoals&nbsp;AF&nbsp;en&nbsp;ASAT.

Een sterk verhoogde&nbsp;ALAT&nbsp;enzymactiviteit (meer dan 15x hoger dan normaal) wordt bijna altijd veroorzaakt door acute leverontsteking (acute hepatitis). Deze vorm van hepatitis wordt meestal veroorzaakt door een virusinfectie. Bij acute hepatitis blijft&nbsp;ALAT&nbsp;wel 1 tot 2 maanden sterk verhoogd. Pas na 3 tot 6 maanden is de uitslag weer normaal.

ALAT

Albumine is het meest voorkomende eiwit in het bloed en het wordt gemaakt in de lever. Albumine zorgt ervoor dat vocht niet uit de bloedvaten kan weglekken en dat weefsels voedingsstoffen krijgen. Daarnaast transporteert albumine hormonen, vitaminen, geneesmiddelen en andere stoffen door het lichaam.

Er is een analytisch verschil tussen de Broomcresolgroen methode en de Broomcresolpaars methode. Waarden verkregen met de Broomcresolpaars methode kunnen niet met deze referentie-intervallen vergeleken worden. Indien u niet weet welke methode er gebruikt is, kunt u hierover contact opnemen met het laboratorium dat de test heeft uitgevoerd.&nbsp;

Er is een verschil in referentie-intervallen voor albumine tussen mannen en vrouwen en kleine dalingen waarneembaar met het oplopen van de leeftijd.&nbsp;

Een hoge albuminewaarde komt eigenlijk alleen voor bij uitdroging.

Een lage hoeveelheid albumine in het bloed kan wijzen op een leverziekte. Specifieke levertesten zijn nodig om te kijken om welke vorm van leverziekte het gaat.

Een laag albumine kan ook wijzen op ziekten waarbij via de nieren albumine uit het bloed in de urine lekt en het lichaam albumine verliest via urine. In dit geval kan de hoeveelheid albumine in de urine worden gemeten.

Een lage albuminewaarde komt ook voor bij ontstekingen, shock en bij ondervoeding. Verder kan een lage albuminewaarde wijzen op niet goed functioneren van de darmen waardoor het lichaam eiwitten niet goed kan opnemen en verteren. Dit komt bijvoorbeeld voor bij de ziekte van Crohn of bij spruw (ontsteking als gevolg van een schimmelinfectie).&nbsp;Albumine is ook laag als door een darmziekte grote hoeveelheden eiwitten via de ontlasting verloren gaan.

Albumine (BCG)

Er is een analytisch verschil tussen de Broomcresolpaars methode en de Broomcresolgroen methode. Waarden verkregen met de Broomcresolgroen methode kunnen niet met deze referentie-intervallen vergeleken worden. Indien u niet weet welke methode er gebruikt is, kunt u hierover contact opnemen met het laboratorium dat de test heeft uitgevoerd.

Een lage albuminewaarde komt ook voor bij ontstekingen, shock en bij ondervoeding. Verder kan een lage albuminewaarde wijzen op niet goed functioneren van de darmen waardoor het lichaam eiwitten niet goed kan opnemen en verteren. Dit komt bijvoorbeeld voor bij de ziekte van Crohn of bij spruw (ontsteking als gevolg van een schimmelinfectie). Albumine is ook laag als door een darmziekte grote hoeveelheden eiwitten via de ontlasting verloren gaan.

Albumine (BCP)

Alkalische fosfatase is een enzym dat in grote hoeveelheden in cellen die bot aanmaken aanwezig is, en daarnaast in de lever (met name in de galgangetjes). Kleinere hoeveelheden van het enzym zijn te vinden in de placenta en de darm. Verschillende delen van het lichaam maken ook verschillende vormen van alkalische fosfatase.

Bij hogere bot-aanmaak activiteit (in de kinderleeftijd) zien we een hogere referentie-interval van alkalisch fosfatase dan bij volwassenen. Daarnaast is er een verschil in alkalisch fosfatase tussen mannen en vrouwen.&nbsp;

Met de NUMBER methode is het nog niet gelukt om voldoende jonge kinderen te includeren om een betrouwbaar referentie-interval te kunnen berekenen.&nbsp;

Een verhoging van alkalische fosfatase betekent meestal dat de lever of botten beschadigd zijn. Vaak wordt de test γGT&nbsp;gebruikt om hier een onderscheid tussen te maken.

Bij een verhoging van alkalische fosfatase met een verhoging van γGT is over het algemeen sprake van een leverafwijking. In deze gevallen zijn soms ook andere levertesten zoals bilirubine, ASAT of ALAT verhoogd. Alkalische fosfatase is ook vaak verhoogd bij een blokkade van de galwegen (bijvoorbeeld door galstenen of een tumor). In dit geval zijn alkalische fosfatase, γGT en bilirubine meestal veel sterker verhoogd dan ALAT en ASAT.

Bij een verhoging van alkalische fosfatase zonder verhoging van γGT&nbsp;is over het algemeen sprake van een beschadiging van het bot. Dit kan voorkomen bij herstellende botbreuken of bij patiënten die kanker hebben met uitzaaiingen in de botten. Vaak zijn dan ook calcium en fosfaat verhoogd. Bij sommige botziekten (bijv ziekte van Paget, waarbij botten vergroot en vervormd zijn), of bij uitzaaiingen van kanker in de botten, is vaak alleen alkalische fosfatase verhoogd, soms tot wel 30x hoger dan normaal.

Alkalische fosfatase

&nbsp;Amylase is één van de vele enzymen die gemaakt worden door de alvleesklier (pancreas). Alvleesklierenzymen zijn eiwitten die zorgen voor vertering van vetten, eiwitten en suikers. Amylase helpt suikers uit het voedsel te verteren. Amylase wordt niet alleen door de alvleesklier gemaakt maar ook door de speekselklieren.

Er is geen verschil in amylase activiteit tussen mannen en vrouwen.&nbsp;

Een lichte verhoging van amylase in het bloed kan voorkomen bij veel aandoeningen in de bovenbuik.

Een sterk verhoogde hoeveelheid amylase in het bloed kan wijzen op een acute alvleesklierontsteking. Binnen 12 uur nadat de schade is ontstaan, kan de amylaseacitiviteit in het bloed vier tot zes maal hoger zijn dan normaal. Na succesvolle behandeling van de ontsteking daalt de amylase binnen enkele dagen weer tot normaal. Amylase kan ook verhoogd zijn in geval van alvleesklierkanker of bij patiënten met galstenen. Verhoogd amylase in bloed in combinatie met normale of verlaagde amylase in urine wijst op verminderde nierfunctie of op een verstoorde werking van amylase, waarbij amylase vastzit aan andere eiwitten in het bloed. Dit amylase-eiwit complex (macro-amylase) wordt slecht door de nieren uitgescheiden en zorgt dus voor verhoogd amylase in bloed. Het is een goedaardige aandoening die symptoomloos verloopt.

Verlaagde waarden van amylase in bloed en urine kunnen wijzen op schade aan alvleeskliercellen die amylase produceren. Een geleidelijk afnemende amylasewaarde komt voor bij chronische alvleesklierontsteking. Na een aanvankelijke stijging van de hoeveelheid amylase treedt na verloop van tijd een daling op als de schade voortduurt (chronische ontsteking). Alcoholisme, trauma, galstenen of genetische afwijkingen zoals cystic fibrose kunnen leiden tot chronische alvleesklierontsteking.

Amylase

De test bepaalt de hoeveelheid van het enzym aspartaataminotransferase (ASAT) in bloed. ASAT&nbsp;is vooral in de lever aanwezig en in dwarsgestreept spierweefsel (hart- en skeletspieren). Bij beschadiging van de lever- of spiercellen komt ASAT vrij in het bloed.

Er is een verschil tussen mannen en vrouwen bij met name de bovengrens van de ASAT. De referentie-intervallen zijn voor volwassenen van alle leeftijden gelijk.&nbsp;

Een lichte verhoging van&nbsp;ASAT&nbsp;kan duiden op alcoholmisbruik. Maar er zijn ook aandoeningen als tumoren, blokkade van de galwegen en levercirrose die licht verhoogde&nbsp;ASAT&nbsp;waarden veroorzaken.

Injecties in de spieren kunnen de&nbsp;ASAT-waarden verhogen, net zoals te uitgebreide spieroefeningen. Gebruik van medicijnen of drugs kunnen ook de aanmaak van&nbsp;ASAT&nbsp;beïnvloeden, zodat hogere waarden worden gevonden. De arts moet voor een juiste interpretatie daarom altijd weten welke omstandigheden voor de patiënt gelden.

Sterk verhoogde&nbsp;ASAT-waarden (in de regel een uitslag &gt;250 U/l) komen voor bij leverontstekingen (hepatitiden), al dan niet veroorzaakt door een virus. De hoge waarden kunnen maanden aanhouden.

Bij zwangerschap kan de&nbsp;ASAT-waarde verlaagd zijn.

ASAT

De test bepaalt de totale hoeveelheid bilirubine in bloed. Bilirubine wordt gevormd bij de afbraak van rode bloedcellen. 

Bilirubine wordt in de lever omgezet in zogeheten geconjugeerd bilirubine, dat via de darmen en de ontlasting het lichaam verlaat. De test meet de hoeveelheid bilirubine en geconjugeerd bilirubine in het bloed.

Bij pasgeborenen wordt bilirubine gemeten om de activiteit van de lever te meten. De lever is namelijk bij de geboorte nog niet helemaal actief. Deze leeftijdscategorie is niet meegenomen bij de NUMBER analyses vanwege onvoldoende inclusie van resultaten.

Er is een verschil in met name de bovengrens van bilirubine referentie-intervallen tussen mannen en vrouwen. Op volwassen leeftijd veranderd de bilirubine referentie-interval niet meer.&nbsp;

Licht verhoogd bilirubine wordt gevonden bij pasgeborenen als de lever nog niet volledig actief is. Dit herstelt zich na enige dagen. Verder wordt een licht verhoogd bilirubine gevonden bij afbraak van rode bloedcellen (hemolytische anemie), infecties en bij (ernstige) blauwe plekken.

Sterk verhoogd bilirubine (groter dan 250 tot 350 µmol/L, afhankelijk van de leeftijd van het kind) komt voor bij pasgeborenen als het langer duurt voordat de lever actief wordt of wanneer er verschil is in bloedgroep tussen moeder en kind. Wanneer het bilirubine zeer sterk verhoogd blijft, kan er schade aan de hersenen ontstaan. Om dit te voorkomen worden pasgeborenen vaak onder een UV-lamp gelegd.

Bij kinderen en volwassenen komen verhoogde bilirubinewaarden voor bij:

Ook worden er verhoogde waarden gevonden bij ziekten die ertoe leiden dat bilirubine niet goed gevormd of afgebroken wordt (syndroom van Gilbert, syndroom van Crigler-Najjar, syndroom van Rotor's en syndroom van Dubin-Johnson).

Bilirubine, totaal

De test meet de hoeveelheid calcium in bloed. Calcium in het bloed is voor een deel gebonden aan eiwitten en voor een deel vrij. Er worden daarom twee verschillende calciumtests gebruikt: totale calcium (vrij plus gebonden) en geïoniseerde calcium (vrij). De referentiewaarden hierboven zijn voor het totale calcium.&nbsp;

Er zit ook veel calcium in de botten, maar deze test zeggen alleen iets over de hoeveelheid calcium in het bloed. 

In urine wordt de hoeveelheid calcium gemeten dat via de nieren het lichaam verlaat.

De referentie-intervallen voor totaal calcium zijn voor mannen en vrouwen gelijk. Op de volwassen leeftijd verandert het referentie-interval voor totaal calcium niet meer.&nbsp;

Als er te veel calcium in het bloed is, kan dat komen door een verhoogde productie van het bijschildklierhormoon&nbsp;PTH&nbsp;(mogelijk als gevolg van een veelal goedaardige tumor in de bijschildklier). Hierdoor wordt er in de darmen teveel calcium opgenomen en uit te botten teveel calcium vrijgemaakt. Ook als gevolg van uitzaaiing van kanker naar de botten kan het calciumgehalte in het bloed toenemen.

Andere oorzaken voor een verhoogd calcium in bloed zijn:

Snel werkende schildklier, sarcoïdose, tuberculose, langdurige immobiliteit, niertransplantatie, te veel inname van vitamine D tabletten, te veel inname van plastabletten.

Een lage hoeveelheid calcium in bloed wordt meestal veroorzaakt door verminderd eiwit in het bloed. Het totale calciumgehalte is dan verlaagd, maar het geïoniseerde calcium is normaal. De calciumhuishouding is dan dus ook niet verstoord. Andere oorzaken voor een verlaagd calciumgehalte in bloed zijn:

Verminderde productie van het bijschildklierhormoon PTH, langzaam werkende schildklier, ongevoeligheid voor de werking van PTH (erfelijk bepaald), extreem tekort van calcium door ondervoeding, tekort aan magnesium, te veel fosfaat, plotselinge ontsteking van de alvleeskleer (pancreatitis), nierfalen, alcoholisme, tetanusinfectie (straatvuil).

Calcium

Deze test meet de hoeveelheid chloride in bloed of urine.

Chloride is een elektrolyt, een negatief geladen ion dat samenwerkt met andere elektrolyten zoals natrium, kalium en bicarbonaat (alle geladen ionen). De elektrolyten reguleren de totale hoeveelheid vocht en de zuurgraad van het lichaam.

De elektrolyt huishouding in ons lichaam is heel strak gereguleerd. Er zijn dan ook geen verschillen in referentie-intervallen tussen mannen en vrouwen of tussen verschillende leeftijdscategorieën.&nbsp;

Een verhoogd chloride komt voor bij uitdroging. Het kan ook wijzen op een zogeheten metabole acidose waarbij het lichaam basen verliest wat leidt tot een zure toestand van het bloed. Ook bij hyperventilatie (te snel ademen) wat leidt tot een zogeheten respiratoire alkalose kan het chloridegehalte licht verhoogd zijn.

Een verlaagde hoeveelheid chloride gaat vaak gepaard met een verlaagde hoeveelheid natrium. Verlies van chloride en natrium komt bijvoorbeeld voor bij langdurig overgeven of maag suctie (leegpompen van de maag). Een verlaagd chloridegehalte kan ook wijzen op zogeheten metabole alkalose waarbij de hoeveelheid base in het lichaam te hoog is. Ook bij chronische longziekten kan het chloride verlaagd zijn.

Chloride

De test meet de hoeveelheid fosfaat (PO4) in bloed. Fosfaten zijn nodig voor energie, spier- en zenuwwerking en botaanmaak. Fosfaat speelt ook een belangrijke rol bij de instandhouding van de juiste zuurtegraad (pH) van het bloed.&nbsp;

Ongeveer 75% van het fosfaat is als calciumfosfaat aanwezig in botten en tanden. De rest zit in spieren, zenuwen en als opslag in lichaamscellen waar het nodig is voor energie. Ongeveer 1% van het fosfaat wordt gevonden in het bloed.

Bij kinderen in de groei wordt een hogere waarde fosfaat in het bloed gevonden dan bij volwassenen. In de huidige studie hebben we onvoldoende jonge kinderen kunnen includeren om al referentie-intervallen vast te stellen bij kinderen van 0-12 jaar.&nbsp;

Er wordt een klein verschil waargenomen in de referentie-intervallen tussen volwassen mannen en vrouwen.&nbsp;

Een te laag fosfaatgehalte in bloed heet hypofosfatemie en kan voorkomen bij:

ondervoeding of alcoholisme (tekort fosfaat inname via voeding), een overmatig gebruik van diuretica (plaspillen)overmatig gebruik van diuretica (plaspillen), bij&nbsp;ernstige brandwondenernstige brandwonden, door medicatie voorgeschreven bij de behandeling van diabetes mellitus, een slecht werkende schildklier, een Vitamine D tekort, door gebruik van maagzuurremmers, primaire hyperparathyreoidie of overproductie van FGF-23.

Een te hoog fosfaatgehalte in bloed heet hyperfosfatemie en kan voorkomen bij:

nierziekten, een slecht werkende bijschildklier, diabetische ketoacidose, overmatig fosfaat of vitamine D gebruik, kinderen tijdens (bot)groei, een tekort aan FGF-23.&nbsp;

Fosfaat

De test meet de hoeveelheid GGT (gamma glutamyl transpeptidase) in bloed. GGT is een enzym dat in de lever wordt gemaakt en helpt bij de omzetting en vertering van stoffen die via eten en drinken het lichaam binnenkomen.&nbsp;

De referentie-intervallen gelden bij het gebruik van een methode die gekalibreerd is op de IFCC primaire referentie methode (Clin Chem Lab Med.&nbsp;2002 Jul;40(7):734-8). De IFCC heeft hierbij streefwaardes van &lt;45 U/L (mannen of &lt;34 U/L (vrouwen) geadviseerd. Echter in de praktijk zien we door leefstijl gewoontes (alcohol consumptie, overgewicht) dat een groot deel van de populatie hier boven zit, zonder echte leverproblematiek te hebben. In de praktijk wordt daarom een overschrijding van 3x de bovengrens gehanteerd.&nbsp;

NUMBER is van mening dat de hierboven gepresenteerde referentie-intervallen, gebaseerd op grote aantallen meetpunten, een betere referentie zijn dan de door de IFCC in 2002 geadviseerde streefwaarden. Bij het invoeren van deze waarden door het laboratorium is goed overleg met de behandelaars wel van belang, om het verschil tussen de IFCC streefwaarden en de referentie-intervallen toe te lichten.&nbsp;

Kleine alcoholconsumpties kunnen een kortdurende (24 uur) verhoging van de&nbsp;GGT&nbsp;veroorzaken. Roken geeft ook een stijging van de&nbsp;GGT. Op oudere leeftijd neemt de&nbsp;GGT toe. De&nbsp;GGT&nbsp;is bij mannen hoger dan bij vrouwen.&nbsp;

Deze uitslagen geven aan dat er iets aan de hand is met de lever, maar uit de&nbsp;GGT alleen is niet af te leiden wat er mis is. Daarom wordt het onderzoek vaak in combinatie met andere leverenzymen geïnterpreteerd. Hoge waarden kunnen ook passen bij hartproblemen, alcoholproblemen, medicijngebruik (allerlei soorten). Na stoppen met alcohol kan de&nbsp;GGT&nbsp;nog wel een maand, of langer, verhoogd zijn.

Orale anticonceptie pillen veroorzaken meestal een daling van de&nbsp;GGT.

De test meet de hoeveelheid ijzer in bloedserum (of plasma). IJzer is een belangrijk element, onder andere voor de aanmaak van het hemoglobine. Hemoglobine is een eiwit waarmee rode bloedcellen zuurstof kunnen binden en transporteren. IJzer is ook nodig voor de werking van een aantal enzymen.

De referentie-intervallen voor ijzer zijn voor mannen iets hoger dan bij vrouwen, en de waarden nemen iets af met het bereiken van een oudere leeftijd.&nbsp;

ijzer is dan (veel) hoger dan 20 µmol/l en de transferrineverzadiging hoger dan 50%. In dat geval kan er sprake zijn van ijzerstapeling, een ziekte waarbij het lichaam constant te veel ijzer opneemt uit het voedsel in de darm omdat de darmcellen 'denken' dat het lichaam te weinig ijzer heeft. Ferritine is dan meestal ook sterk verhoogd (boven de 500 microgram/L).

Verhoging kan ook voorkomen bij patiënten die net begonnen zijn met het slikken van ijzertabletten.

Dit komt veel voor. Bij de menstruatie kunnen vrouwen bijvoorbeeld "te veel" bloed verliezen waardoor ijzergebrek ontstaat, en dat kan leiden tot bloedarmoede (anemie). Deze vorm van bloedarmoede heet ijzergebreksanemie. In dat geval is de transferrineverzadiging vaak lager dan 10%. Ferritine is dan meestal onder de 20 microgram/l.

Bij een sterk verhoogd ijzer kan er sprake zijn van ijzerstapeling, een ziekte waarbij het lichaam constant te veel ijzer opneemt uit het voedsel in de darm omdat de darmcellen 'denken' dat het lichaam te weinig ijzer heeft. Ferritine is dan meestal ook sterk verhoogd.

Dit komt veel voor. Bij de menstruatie kunnen vrouwen bijvoorbeeld "te veel" bloed verliezen waardoor ijzergebrek ontstaat, en dat kan leiden tot bloedarmoede (anemie). Deze vorm van bloedarmoede heet ijzergebreksanemie. Omdat de ijzerconcentratie in bloed varieert met de voeding, wordt het meten van ferritine geadviseerd voor de diagnose hiervan.&nbsp;

IJzer

Kalium is een positief geladen deeltje (ion) dat normaal in lage concentratie aanwezig is in het bloed, samen met andere deeltjes zoals natrium en chloride. Men spreekt ook wel over "electrolyten" als men het heeft over deze deeltjes / ionen. De elektrolyten houden de hoeveelheid water en zuurgraad (pH) van het lichaam op peil. Kalium is verder erg belangrijk voor een goede werking van de spieren.

de Kalium concentratie wordt zeer nauw gereguleerd, er is geen verschil tussen mannen en vrouwen en de referentie-intervallen voor Kalium blijven gelijk gedurende het hele leven.

Een verhoogde Kaliumconcentratie (hyperkaliëmie) past bij:

te veel inname van kalium, plotseling of langzaam optredend nierfalen, de ziekte van Addison (tekort aan de hormonen cortisol en aldosteron), hypoaldosteronisme (tekort aan het hormoon aldosteron), weefselschade, infectie, diabetes en uitdroging.

Hyperkaliëmie kan ook optreden bij het gebruik van bloeddrukregulerende medicijnen en kaliumsparende plastabletten.

Een verlaagde kaliumconcentratie (hypokaliëmie) past bij:

uitdroging, overgeven, diarree of verminderde kaliuminname (zeldzaam).

Bij ontregelde diabetes kan de kalium dalen na toediening van insuline, ook wanneer er plastabletten geslikt worden, kan het kaliumgehalte te veel dalen.&nbsp;

Kalium

De test meet de hoeveelheid kreatinine in het bloed en/of urine. Kreatinine is een afvalstof die ontstaat bij de afbraak van kreatine in de spieren. Kreatine speelt een rol bij de productie van energie die nodig is voor de werking van spieren. Het afbraakproduct kreatinine wordt uit het lichaam verwijderd via urine. Hiervoor moet kreatinine uit het bloed worden gehaald door de nieren. De bloedspiegels van kreatinine zijn daardoor een goede maat voor de nierfunctie. 

De hoeveelheid kreatinine die het lichaam produceert is afhankelijk van de lichaamslengte en de spiermassa. De referentie-intervallen voor mannen zijn daardoor hoger dan bij vrouwen en kinderen.

Met het stijgen van de leeftijd zien we ook een oplopend referentie-interval bij zowel mannen als vrouwen. Dit is meest waarschijnlijk passend bij natuurlijke veroudering van de nier.&nbsp;

De kreatininewaarde kan verhoogd zijn door verschillende oorzaken:

een ontsteking in de nier (glomerulonefritis, pyelonefritis) als gevolg van een bacteriële infectie, beschadiging van niercellen door vergiftiging (inname van een schadelijke stof) of als bijwerking van een geneesmiddel, een auto-immuunziekte, als gevolg van processen die de afvoer van urine hinderen: prostaatziekte, nierstenen, een verminderde doorbloeding van het nierweefsel bijvoorbeeld door shock, uitdroging, hartfalen, vaatziekte en complicaties van diabetes. Een tijdelijke verhoging treedt op bij spierbeschadiging, bij voorbeeld door een trauma.

Een verlaagde waarde is meestal geen reden voor ongerustheid. Alle situaties waarbij de spiermassa afneemt (zoals bedlegerigheid, amputatie van een arm of been, ouderdom) gaan gepaard met een verlaging van de hoeveelheid kreatinine in het bloed. Een lichte verlaging van de hoeveelheid kreatinine in het bloed kan optreden tijdens de zwangerschap (hemodilutie).

Kreatinine

De test meet de hoeveelheid lactaat dehydrogenase (LDH) in het bloed. LDH is een enzym dat in de meeste weefsels in het lichaam voorkomt en nodig is voor de omzetting van lactaat. Het is vooral aanwezig in de weefselcellen en normaal is de hoeveelheid in het bloed laag.

De leeftijd heeft veel invloed op de hoogte van&nbsp;LDH. Bij kinderen worden over het algemeen hogere waarden gevonden dan bij volwassenen.&nbsp;

Een verhoogd&nbsp;LDH&nbsp;betekent dat er cellen van weefsel kapot zijn gegaan. Wanneer er schade aan weefsel is ontstaan zal na enige tijd het&nbsp;LDH&nbsp;in bloed te meten zijn. Verhoogde waarden worden gevonden bij alle ziekten waarbij een weefsel of orgaan beschadigd is. Ook wanneer rode bloedcellen kapot gaan zal het&nbsp;LDH&nbsp;verhoogd zijn.

Verlaagde waardes van LDH komen nauwelijks voor / hebben geen klinische betekenis.&nbsp;

De test meet de hoeveelheid magnesium (Mg) in het bloed. Normaal gesproken is slechts een klein gedeelte (ongeveer 1%) van alle magnesium in het lichaam aanwezig in het bloed.

Magnesium is een mineraal dat aanwezig is in iedere cel van het lichaam. Het is onmisbaar voor de energieproductie, de werking van spieren en zenuwen en voor het behoud van de stevigheid van botten.&nbsp;

Voor magnesium zijn er geen verschillen gevonden in de referentie-interval tussen mannen of vrouwen of verschillende leeftijden. Daarom kan er 1 referentie-interval gehanteerd worden.&nbsp;

Een verhoogde concentratie magnesium is zelden aan de voeding te wijten. Meestal is een verhoogd magnesium het resultaat van problemen bij uitscheiding of van kunstmatige toediening. Een verhoogd magnesium kan worden gevonden bij:

nierfalen, overactieve bijschildklier (hyperparathyreoïdie), slecht werkende schildklier, uitdroging, verzuring (te lage pH) van het bloed bij diabetes (diabetische acidose), ziekte van Addison en het gebruik van magnesium bevattende laxeermiddelen

Een lage concentratie magnesium (hypomagnesiëmie) kan het gevolg zijn van:

onvoldoende inname van magnesium via de voeding, onvoldoende opname van magnesium via de darmen, onvoldoende opname van magnesium via de darmen t.g.v. het gebruik van maagzuurremmers, te hoge uitscheiding van magnesium via de nieren, te hoge of te lage hoeveelheden glucose (suiker) in het bloed, verminderde activiteit van de bijschildklier (hypoparathyreoïdie), langdurig gebruik van plaspillen (diuretica), langdurige diarree, na een chirurgische ingreep, bij ernstige brandwonden en bij zwangerschapsvergiftiging.

Magnesium

De test meet de hoeveelheid natrium in bloed. Natrium komt met name voor buiten de cellen en is in alle lichaamsvloeistoffen aanwezig. Natrium speelt samen met andere elektrolyten zoals kalium, chloride en bicarbonaat een belangrijke rol bij het regelen van de vochtbalans in het lichaam (verdeling van water in het lichaam).

Natrium is zeer strak gereguleerd en is vergelijkbaar in mannen en vrouwen op alle leeftijden. Er is daarom maar 1 referentie-interval voor natrium.&nbsp;

Een verhoogde hoeveelheid natrium in bloed (hypernatriëmie) wordt vrijwel altijd veroorzaakt door verlies aan water (dehydratie) zonder voldoende water te drinken. Dat water kan verdwijnen door te plassen, dus via de nieren. Water kan ook verloren gaan door zweten of bij koorts. Symptomen zijn: droog slijmvlies (mond), dorst, rusteloosheid, onlogisch gedrag en, bij hoge concentraties, zelfs toevallen en uiteindelijk coma. Soms wordt hypernatriëmie veroorzaakt door een verhoogde inname van zout terwijl het lichaam onvoldoende water vasthoudt. Dit komt bijvoorbeeld voor als er te weinig&nbsp;ADH&nbsp;(antidiuretisch hormoon) wordt aangemaakt (diabetes insipidus).

Een verlaagde hoeveelheid natrium in bloed (hyponatriëmie) wordt meestal veroorzaakt door veel natriumverlies bij onder andere diarree, overmatig zweten, het gebruik van plaspillen of een nierziekte. Ook kan het natriumgehalte verlaagd zijn door hoge waterinname (overmatig water drinken) of het vasthouden van water (oedeem) bij onder andere hartfalen, levercirrose of nierziekte met veel eiwitverlies in de urine. Als de hoeveelheid natrium in bloed snel daalt, voelt iemand zich zwak en moe. In ernstige gevallen wordt een patiënt verward en kan uiteindelijk in coma raken.

Natrium

De test meet de totale hoeveelheid eiwit in het bloed. Eiwitten spelen een belangrijke rol bij het goed functioneren van het lichaam. De test ‘totaal eiwit' omvat twee grote groepen van eiwitten: albumine en globulinen.

Bij het stollen van de serumbuis worden wat eiwitten weggevangen in het stolsel, daarom is de totaal eiwitconcentratie in serum lager dan in plasma (verkregen in een buis met antistollingsmiddel)

Een licht verhoogde waarde voor totaal eiwit zou kunnen wijzen op uitdroging. Een andere oorzaak is een te grote aanmaak van één of meerdere soorten immunoglobulinen. Bij een sterke verhoging totaal eiwit moet vervolgonderzoek van de afzonderlijke eiwitten (albumine,&nbsp;IgG,&nbsp;IgM&nbsp;en&nbsp;IgA) de oorzaak uitwijzen. Bij een hoge concentratie immunoglobulinen (Ig's) kan er sprake zijn van een M-proteine (ziekte van Kahler) of leverziekten (cirrose).&nbsp;

Een verlaagde waarde komt vaak voor bij eiwitverlies als gevolg van nierproblemen, bijvoorbeeld na een nierontsteking, als de darmen niet goed functioneren of bij ernstige verbrandingen. Ook te lage eiwitinname via de voeding (bijvoorbeeld door anorexia) kan leiden tot een laag totaal eiwitgehalte. Een te lage hoeveelheid albumine wordt vaak veroorzaakt door een verstoorde albumineproductie door een leverziekte. Daarnaast komt het voor dat er te weinig albumine in het bloed aanwezig is omdat het eiwit lekt naar de omliggende weefsels. Dit gebeurt bijvoorbeeld bij een shock of bij een ernstige infectie. Na het drinken van (te) grote hoeveelheden water kan het totaal eiwitgehalte verlaagd zijn als gevolg van verdunning van het bloed.

Totaal eiwit

De test meet de hoeveelheid ureum in het bloed. Ureum is een product dat in de lever wordt gevormd bij de afbraak van eiwitten. Bij de afbraak komt ook ureum vrij. Ureum wordt in de nieren uit het bloed gefiltreerd en via de urine verwijderd.

Omdat we dagelijks eiwitten eten en ook afbreken is er altijd een kleine hoeveelheid ureum in het bloed aanwezig. Als de nieren niet goed functioneren wordt ureum niet uitgeplast en zal de hoeveelheid in het bloed toenemen.

We zien een oplopende referentie-interval met het ouder worden bij zowel de mannen als de vrouwen. Meest waarschijnlijk is dit passend bij natuurlijke veroudering van de nieren.&nbsp;

Bij een licht verhoogde ureumwaarde in het bloed kan er sprake zijn van een nierprobleem omdat de nieren het bloed niet goed filtreren. Het kan ook zijn dat de bloedstroom door de nieren niet goed is. Dat komt voor bij bijvoorbeeld uitdroging, hartproblemen, stress, ernstige brandwonden, blokkades in de urinewegen en na een hartaanval. Ook bij een verhoogde eiwitafbraak of na een eiwitrijke maaltijd kan de ureumwaarde licht verhoogd zijn.&nbsp;

Bij een sterk verhoogde hoeveelheid ureum in het bloed werken de nieren niet goed.

Vaak betekent een verlaagde ureumwaarde niets, maar het kan ook zijn dat de lever niet goed werkt en de afbraak van eiwitten is verstoord. Een verlaagde ureumwaarde kan ook wijzen op ondervoeding waardoor het lichaam te weinig eiwitten binnen krijgt.

Zoek een test